Z KART HISTORII HKT „TREP" PTTK

Powstanie Klubu Turystycznego w Szczepie 44 Warszawskich Drużyn Harcerskich było poprzedzone udziałem w wielu rajdach, zlotach i biwakach harcerskich. Zalążki klubu zaczęły się tworzyć w gronie harcerek i harcerzy z drużyny żeglarskiej, którzy od 1972 roku regularnie uczestniczyli w Ogólnopolskich 1-Majowych Rajdach Świętokrzyskich. Kiedy zbliżał się XX Jubileuszowy Rajd Świętokrzyski zaczęto tworzyć grupę oraz opracowywać samodzielną trasę. Wtedy też Andrzej Krochmal i Włodzimierz Kapłan na lekcjach technologii chemicznej opracowali projekt plakietki klubowej, której pięć (?) pierwszych egzemplarzy wyszyła mama Andrzeja, pani Lucyna Krochmal. Pierwsze plakietki nosiły datę powstania 13.02.1974 roku z naszym hasłem „Idź razem z nami". W góry wyjechała już dość zgrana i zahartowana grupa turystów harcerzy. Trasa przebiegała ze stacji PKP w Kunowie, przez Pasmo Jeleniowskie i Świętą Katarzynę do małej stacji kolejowej we wsi Łączna. Potem były obozy wędrowne (pieszy, kajakowy), stacjonarny żeglarski oraz zimowisko. Również w 1975 roku pierwsza grupa instruktorów wyjechała na Rajd Instruktorski „AZYMUT'75" w Beskidach. Był to pierwszy kontakt z imprezą na orientację, które od tego czasu znalazły wielu zwolenników w naszym środowisku.

Kiedy na początku roku szkolnego 1976/77 instruktorem do spraw turystyki został Andrzej Krochmal postanowiono powołać do życia HARCERSKI KLUB TURYSTYCZNY „TREP". Za datę jego założenia przyjęto dzień 14 listopada 1976 roku kiedy to w pochmurny niedzielny poranek zainaugurowano „I Rajd Śladami Jesieni" do dawnej Puszczy Jaktorowskiej.


Na początku swej działalności kol. Andrzej Krochmal proponował nowe wypady na turystyczne szlaki, trochę kamuflując na swoich plakatach, dokładny cel imprezy za pomocą różnych cytatów opisujących teren wędrówki. Tym sposobem jeszcze pod koniec roku zapoczątkowano „Rajd Andrzejkowy".

Od początku 1977 roku tempo nie spadało i duża grupa wyruszyła na „Rajd Śmingusowy" zaś w czasie letniego obozu w Borach Tucholskich przeprowadzono „1 Złaz Kumaków". Przez cały ten okres uczestniczono w różnego rodzaju rajdach i zlotach, a szczególnie dużym powodzeniem cieszyły się imprezy na orientację, w których zaczęto odnosić pierwsze sukcesy. Nadszedł nowy rok szkolny i nowe wezwania. Aby przybliżyć działalność harcerską w tym i klubową rozpoczęto cykl „Rajdów Powitanie" po Puszczy Kampinoskiej. W tym czasie zawiązało się prężne grono 20 harcerzy, którzy postanowili wstąpić do PTTK. W ten sposób w dniu 15 października 1977 roku zarejestrowano nowe Koło PTTK nr 1 jako Harcerski Klub Turystyczny „TREP" PTTK działający przy Technikum Chemicznym nr 3 na ulicy Saskiej 78,należące do w Oddziału PTTK Warszawa Praga Południe. Pierwszym Prezesem został kol. Andrzej Krochmal, Wiceprezesem Janusz Banaszek, skarbnikiem Andrzej Kramer, a sekretarzem Jan Witkowski.

W ciągu pierwszego roku działalności wypracowano formę przyjmowania nowych członków do klubu. Podczas piątego uczestnictwa na imprezie, przy ognisku, Prezes klubu przyjmował uroczystą formułę „Przywiązania" od nowo wstępującego członka klubu. Tekst „Przywiązania" brzmiał : "Przyrzekam uroczyście uczestniczyć we wszystkich rajdach turystycznych, być pogodnym i wesołym, pomagać innym w potrzebie. Jeśli nie spełnię tych warunków, niech plecak, który trzymam, spadnie na moją głowę". Plecak, który trzeba było trzymać nad głową, dla niektórych adeptów był bardziej wypakowany. W tym czasie inni podrzucali do ogniska więcej liści lub zielonych gałęzi, które dawały kłęby dymu. W tych warunkach wymówienie całej treści „Przywiązania" było nie lada wyczynem. Dla upiększenia twarzy delikwenta, policzki smarowano mu węglem z ogniska. Dopiero teraz stawał się pełnoprawnym członkiem klubu i od wszystkich zgromadzonych klubowiczów przyjmował gratulacje i mocnego klapsa w pośladek. Im większa była frekwencja na imprezie tym większa była ilość gratulacji. Kto to przeszedł na pewno zapamiętał na długo.

Jednym z najstarszych rajdów był „Wieczorny Rajd Palmirowy"na tradycyjnej trasie, zawsze 1 listopada, z Cmentarza w Palmirach do Truskawia, a w latach późniejszych kończył się przy grobie księdza Jerzego Popiełuszki przy Kościele Św. Kostki na Żoliborzu. Na początku 1978 roku zorganizowano pierwsze klubowe rajdy na orientację „ORIENT" w styczniu, w rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego z 1864 r., „ZAW-OR" w marcu w rocznicę akcji pod Arsenałem w 1943 r. i „PODKUREK" w maju. Nazwa tego ostatniego zrodziła się na nocnych etapach imprez na orientację, kiedy to w poszukiwaniu punktów kontrolnych trzeba było się posilić nad ranem. Pierwszy posiłek, przed świtem, przed wyjściem w pole wśród ludności rolniczej lub ostatni posiłek na balach szlacheckich nosił właśnie taką nazwę. Dlatego impreza ta zawsze związana była z jakimś etapem nocnym. Głównym trofeum tych imprez jest Puchar Przechodni HKT „TREP" PTTK, który otrzymuje zwycięzca pięciu imprez. Dotychczas udało się to tylko trzy razy dwóm osobom z Warszawy. Innym polem działania klubu była pomoc przy organizacji imprez Oddziału PTTK ,do których należał Rajd „Zima Muminków'78".
Od tego też roku klub aktywnie
włączył się do organizacji Warszawskich Dni Turystyki, za co wyróżniany był odznaką i dyplomem uznania.

Klub  uczestniczył  również  w   zlotach  i  rajdach  harcerskich  organizowanych  przez  Hufiec ZHP Warszawa Praga Płd. jak np. Rajdy Olszynki Grochowskiej.

Początek roku 1980 przyniósł wiele radykalnych zmian w działalności Szczepu 44 WDH, a przez to i klubu. Borykano się z dużymi trudnościami lokalowymi i utrudnieniami w prawidłowym funkcjonowaniu na terenie Technikum Chemicznego nr 3. Zarząd klubu HKT „TREP" PTTK postanowił zmienić miejsce swojej siedziby. Z pomocą przyszedł Szczep 81 Warszawskich Drużyn Harcerskich z Hufca ZHP Warszawa Mokotów, przy którym klub mógł dalej kontynuować swoją działalność. Do klubu wstępowali harcerze, uczniowie Liceum Ekonomicznego mieszczącego się przy ulicy Joliot Curie 13, a później również harcerze z 38 WDH z Zespołu Szkół Mechanicznych przy ulicy Wiśniowej. Klub działał na terenie Liceum Ekonomicznego do 1986 roku by w następnych latach wrócić na stare śmieci do Oddziału PTTK na Pradze Płd. im. Z.Glogera. Mimo wielu trudności w działalności harcerskiej na początku 1980 roku klub zorganizował zimowisko w Lisznej nad Bugiem. Przez cały rok kontynuowano dotychczasowe imprezy jednak z dużym udziałem w imprezach na orientację. Rajdy na orientację ZAW-OR'80 i PODKURJEK'80, a w następnym roku również ORIENT zostały włączone do XIII Konkursu o Tytuł Mistrza Warszawy i Mazowsza w marszach na orientację, a ich organizatorzy Andrzej Mroczek wszedł w skład szefostwa mistrzostw, natomiast kol. Andrzej Krochmal został członkiem Wojewódzkiej Komisji Imprez na Orientację.

Z inicjatywy członków klubu w dn. 25.03.1980 roku powołano Komisję Imprez na Orientację przy Oddziale PTTK Warszawa Praga Płd. W skład komisji weszło 6 członków klubu, zaś przewodniczącym został kol. Andrzej Krochmal, który do dzisiejszego dnia przewodzi tej komisji. Również dwóch członków klubu Tomasz Trojanowski i Andrzej Krochmal uczestniczyło w pracach Zarządu Oddziału PTTK.

Stan wojenny w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku, który zastał Andrzeja Krochmala i Leszka Karenkowskiego podczas rozgrywania nocnego Finału Akademickich Mistrzostw Warszawy w marszach na orientację w okolicach Chotomowa, wprowadził pewne utrudnienia w działalności klubowej. Trzeba było otrzymać specjalne zgody na przeprowadzenie ORIENTU i ZAW-OR-u. Jednak już 10 stycznia 1982 roku, mimo ograniczeń w poruszaniu się między województwami do Lasu Kabackiego wyrusza 6 osobowa grupa na imprezę pn. „TREP" rozszyfrowana podczas wędrówki jako „Tajny Rajd Elity Piechurów".

Podczas wakacji 1982 roku, wśród harcerzy 38 i 81 WDH narodził się pomysł zagospodarowania opuszczonej chaty w górach, na bazę turystyczną. Początkowo poszukiwaniami objęto Bieszczady, ale po natrafieniu na obóz internowanych działaczy „Solidarności" powstały pewne trudności. Poszukiwania przeniesiono w Beskid Niski. Tutaj znaleziono niewielki murowany budynek po dawnym hoteliku pracowniczym należącym do PGR-u w Szklarach. Budynek znajdował się w Lipowcu, tuż pod samą granicą z Czechosłowacją, na dawnych ziemiach łemkowskich. Od tego czasu oprócz prowadzenia tradycyjnych imprez wiele czasu i wysiłku członkowie klubu poświęcali na doprowadzenie budynku do stanu używalności. W klubie wzrosła ilość imprez organizowanych w górach. Organizowano tutaj wszelkie wyjazdy świąteczne, zimowe i wakacyjne udostępniając pomieszczenia bazy wędrującym turystom. Tutaj też przeprowadzono Ogólnopolski Rajd na Orientację „PODKUREK'86" jako jedna z tras XXII Rajdu „Beskid Niski". Również w 1988 roku jeszcze raz powtórzono tę samą imprezę jako IX Akademickie Mistrzostwa Polski w marszach na orientację „MATNIA'88". Z czasem coraz trudniej można było utrzymać budynek, który wymagał bieżących remontów. I dlatego na wniosek ówczesnego Komendanta bazy, Piotra Gniado klub przestał być gospodarzem obiektu na początku 1990 roku.

W dniach 13 - 18 października 1987 roku pod kierownictwem kolegi Andrzeja Krochmala odbyła się wycieczka autokarowa w Tatry Wysokie (CSRS) dla aktywu turystycznego Oddziału PTTK Warszawa Praga Płd. Wśród uczestników było jeszcze trzech członków klubu, którzy mieli możliwość wejścia na Polski Grzebień i Jagnięcy Szczyt oraz zejść do Jaskini Bielawskiej oraz podziwiać Spisz i Orawę.

W lipcu 1988 roku z inicjatywy klubu, pod auspicjami Komisji InO Oddziału PTTK dla grupy „orientalistów" zorganizowano wyprawę do Norwegii. Celem jej było poznanie południowych terenów Norwegii w pobliżu Oslofiordu połączone z licznymi startami w imprezach na orientację.

Na początku 1989 roku kolega Andrzej Krochmal zorganizował cykl 4 wycieczek w ramach zdobywania odznaki „70 Lat Niepodległości" po terenach związanych z Bitwą Warszawską z 1920 roku. W rok później inicjatywa ta przerodziła się w wymagania do odznaki Oddziału PTTK Warszawa Praga Płd. „BITWA WARSZAWSKA 1920-1990".

Od 1990 roku Rajd na Orientację „Podkurek"stał się imprezą ogólnopolską zaliczaną do PUCHARU POLSKI w marszach na orientację i cieszy się dużą popularnością wśród wielu swoich zwolenników.

W roku 1992 oraz 1995 klub przy wsparciu Komisji InO Oddziału PTTK podjął się organizacji XV i XVIII Drużynowych Mistrzostw Polski w Turystycznych Imprezach na Orientację w konkurencjach : pieszej juniorów i seniorów, rowerowej, kajakowej, a w 1995 roku również i motorowej. Imprezy te przeprowadzono w Wildze i Białobrzegach nad Jeziorem Zegrzyńskim.

Na większości imprez organizowanych przez klub wydawano pamiątki rajdowe. Pierwsza filcowa plakietka rajdowa została wykonana na III Rajd Śladami Jesieni w 1978 roku. Wcześniej,   na  pierwsze  rajdy  klubowe,   wykonywano   własnoręcznie  plakietki   na  płótnie.

Później Andrzej Krochmal i Marek Radzikowski we własnym zakresie wyrabiali czarno-białe okolicznościowe   znaczki, które z czasem, były  ręcznie   kolorowane.   Wymagało   to   wiele wysiłku i pomysłowości przy ich wytwarzaniu. Od 1996 roku na imprezach pojawiły się dyplomy i kolorowe naklejki samoprzylepne, projektowane i wykonywane przez Andrzeja Mroczka. Inną pamiątką z imprez były pieczątki gumkowe. Pierwsza została wykonana na „ZAW-OR'79", a ich wykonywanie jest kontynuowane do dnia dzisiejszego przez Andrzeja Krochmala. Udało się również wydać okolicznościowe koszulki z trzech imprez.

Klub redaguje własne pisemko pt. „NOWINKI TURYSTYCZNE" z informacjami o charakterze organizacyjno-krajoznawczym. Dotychczas w ciągu 10 lat, od 26 listopada 1985 roku ukazało się 14 numerów. Najbardziej objętościowy był numer 11 z 1994 roku, w którym zamieszczono informacje krajoznawcze związane z organizacją Ogólnopolskiego Rajdu na Orientację „PODKUREK'94" w Kielcach. Innym wydawnictwem był przewodnik „Dolina Bełczy" związany z działalnością bazy turystycznej w Lipowcu, w całości poświęcony mało znanej historii tego terenu. Drugą pozycją był „Mini śpiewarek", który zawierał kilkanaście mało spopularyzowanych piosenek w klubie.

Doświadczenia członków klubu znalazły swoje odzwierciedlenie w zdobywanych uprawnieniach turystyki kwalifikowanej. Uprawnienia organizatora turystyki (w tym również w zakresie ino) zdobyło 16 członków klubu, zaś 4 uprawnienia Przodownika : pieszej(2), kolarskiej(l), i imprez na orientację(2).

Przez dwadzieścia lat istnienia klubu zorganizowano 378 imprez z czego 140 to imprezy na orientację, 139 piesze, 89 górskie, 4 kolarskie, 1 żeglarska, 1 kajakowa i 5 w innych dyscyplinach oraz 127 wycieczek. W imprezach wzięło udział 14 647 osób z czego 11 337 osób to młodzież szkolna. Natomiast w wycieczkach wzięło udział 3 625 uczestników.

Przez cały ten okres przez klub przewinęło się 65 osób z czego 21 stanowiły koleżanki. Po roku  1991   znacznie spadła ilość członków klubu. Przyszły nowe czasy i  coraz mniej osób mogło poświęcać swój czas na działalność klubową. Praktycznie pozostały osoby, które aktywnie włączają się do organizacji rajdów na orientację.

Natomiast w gronie byłych i obecnych członków oraz sympatyków klubu corocznie odbywają się wigilijne spotkania w dawnej siedzibie, Technikum Chemicznym nr 3, które w 1996 roku obchodziło trzydziestolecie swojego istnienia.

ANDRZEJ KROCHMAL

Dnia 27 listopada 2023 r. o godzinie 11 odszedł od nas Andrzej Krochmal, prezes i współzałozyciel naszego Klubu HKT "TREP" PTTK